KEMIJSKI RJEČNIK

oktanski broj    →   octane number

Oktanski broj je oznaka kvalitete tekućeg motornog goriva koja pokazuje njegovu antidetonatorsku vrijednost. Pa tako n-heptan, koji vrlo lako detonira ima o.b. 0 a izooktan koji ne detonira ima o.b. 100. Miješanjem ovih ugljikovodika dobivaju se goriva različitih kvaliteta, s vrijednostima oktanskog broja između 0 i 100.

atomski broj    →   atomic number

Atomski ili protonski broj (Z) je broj protona sadržanih u atomskoj jezgri. Redni broj elementa jednak je atomskom broju. Označuje se kao lijevi subskript (₂He).

nabojni broj    →   charge number

Nabojni broj predstavlja ionski naboj atoma ili skupine. Označuje se kao desni superskript (Fe²⁺ ili SO₄^2-).

cetanski broj    →   cetane number

Cetanski broj je mjerilo kvaliteta dizel goriva. Cetanski broj odgovara volumnom udjelu cetana (C₁₆H₃₄) u smjesi s alfa-metil-naftalenom, koje ima ekvivalentne osobine paljenja s ispitivanim gorivom. Cetan je nerazgranati ugljikovodik koji se lako pali pri kompresiji, te je njegov cetanski broj označen sa 100. Cetanski broj 1-metil-naftalena je 0. Aditivi koji povećavaju cetanski broj su alkil nitrati i di-tercbutil peroksid.

maseni broj    →   mass number

Maseni ili nukleonski broj (A) ukupni je broj protona i neutrona sadržanih u atomskoj jezgri. Označuje se kao lijevi superskript (²H).

neutronski broj    →   neutron number

Neutronski broj (N) karakteristično je svojstvo specifičnog izotopa nekog elementa, jednak je broju neutrona u jezgri.

spinski kvantni broj    →   spin quantum number

Spinski kvantni broj (m_s) može imati vrijednost +¹⁄₂ ili -¹⁄₂. Dva elektrona u istoj orbitali razlikuju se po svom spinskom kvantnom broju.

prijenosni broj    →   transference number

Prijenosni brojevi iona omjeri su ukupne struje koju taj ion nosi tijekom elektrolize. Različiti ioni nose različite omjere struje zato što se različiti ioni kreću različitim brzinama pri istom naponu. Općenito, kationi i anioni nemaju jednake prijenosne brojeve.

oksidacijski broj    →   oxidation number

Atomi mogu u vezu angažirati jedan ili više elektrona. Valenciju atoma, koja proizlazi iz stehiometrijskog odnosa međusobno spojenih atoma, nazivamo stupnjem oksidacije ili oksidacijskim brojem. Oksidacijski broj atoma u elementarnom je stanju nula. Atom veće elektronegativnosti ima negativan, a atom manje elektronegativnosti pozitivan oksidacijski broj.

valni broj    →   wavenumber

Valni broj je broj valnih ciklusa po jedinici udaljenosti. Na nesreću postoje dvije definicije valnog broja.

Valni broj, k, najčešće se definira kao

gdje je λ valna duljina, v_p fazna brzina vala a ω kružna frekvencija.

Manje česta definicija valnog broja je

Uvijek se mora naglasiti koja se definicija koristi. Naširoko se koriste kod infracrvene spektroskopije i obično se izražavaju u cm^-1.